หลายคนอาจเคยได้ยินคำว่า “รังไหม” หรือ “หนอนรังไหม” กันมาสมควร เพราะในประเทศไทยได้นำรังไหมมาสร้างรายได้ อย่างการนำรังไหมมาถักทอเป็นผ้าไหมที่มีความสวยงาม หรือนำรังไหมมาเป็นส่วนประกอบในผลิตภัณฑ์เช็ดทำความสะอาดผิวหน้า (คลีนซิ่ง) เป็นต้น ซึ่งรังไหมเหล่านี้เกิดมาจาก “ตัวหนอนไหม” ที่อยู่ในระยะโตเต็มที่จะมีต่อมไหมเกิดขึ้นภายในตัว เมื่อตัวหนอนไหมสุกเต็มที่จะหาที่ทำรังไหม โดยรังไหมจะหุ้มอยู่รอบตัวของตัวหนอนไหมอีกที ถึงแม้ว่ารังไหมจะเป็นเพียงปลอกป้องกันที่อยู่รอบ ๆ ตัวของตัวหนอนไหม หรือที่หลายคนเรียกว่าดักแด้ แต่ประโยชน์ของมันกลับมีมากกว่าที่เราคิดเสียอีก

        โดยปกติแล้วรังไหมจะมีลักษณะกลมรี ที่สามารถพบเห็นได้ง่ายจะมีสีขาวและสีเหลืองขึ้นอยู่กับพันธุ์ของรังไหม รังไหมจะประกอบไปด้วย เส้นใยเป็นโปรตีนที่แข็งตัวซึ่งตัวไหมจะหลั่งออกมาจากต่อมที่อยู่ตรงศีรษะเรียกว่า Fibroin และจะมีโปรตีนอีกหนึ่งตัวที่ช่วยยึดให้ติดกันเป็นรังไหมเรียกว่า Serricin ฉะนั้นรังไหมจึงมีความหนาระดับหนึ่งเพื่อที่จะได้ปกป้องตัวหนอนไหมจากสภาพแวดล้อมที่เลวร้ายหรือไม่เป็นมิตร และเป็นอีกหนึ่งเหตุผลที่นำมาทำเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ส่วนสีรังไหมที่แตกต่างกันเกิดจากรังไหมที่แตกต่าง ซึ่งคุณสมบัติจะแตกต่างกันด้วยหรือไม่ มาดูกันเลย....

ความแตกต่างของรังไหมสีขาว และรังไหมสีเหลือง

        ตัวหนอนไหมแต่ละตัว ถ้าหากเราได้เห็นอาจทำใครหลายคนขนลุกได้ แต่ใครจะรู้ว่าตัวหนอนไหมที่เรากลัว ๆ กันอยู่จะสามารถสร้างประโยชน์ให้กับมนุษย์อย่างเรา ๆ ได้มากกว่าที่คิด เพียงแค่รังไหมก็สามารถนำมาสร้างผลิตภัณฑ์ได้มากมาย วันนี้เราจะมาดูกันว่ารังไหมสีขาว และรังไหมสีเหลืองเป็นอย่างไร ทำไมรังไหมถึงมีสีที่แตกต่างกัน

รังไหมสีขาว

        มาเริ่มกันที่ “รังไหมสีขาว” กันก่อนเลย เจ้ารังไหมสีขาวเกิดมาจาก “หนอนไหมอีรี่ (Eri Silk)” ซึ่งเป็นไหมเศรษฐกิจที่น่าจับตามองมาก ๆ เพราะเป็นไหมป่าที่สามารถผลิตเส้นใยธรรมชาติปราศจากสารเคมี โดยไหมอีรี่จะกินใบสำปะหลังเป็นอาหารหลัก รังไหมที่ได้จากหนอนไหมอีรี่จะเป็นสีขาว แตกต่างจากหนอนไหมพันธุ์ไทยอื่น ๆ ที่ผลิตรังไหมสีเหลือง และรังไหมอีรี่ยังมีเส้นใยที่สั้นคล้าย ๆ เส้นใยฝ้าย นอกจากนี้ไหมอีรี่ ไม่ใช่แค่นำเส้นไหมมาทอเป็นเสื้อผ้าเท่านั้น แต่ยังสร้างเป็นผลิตภัณฑ์อาหารในรูปแบบของเครื่องดื่ม อาหารเสริม ครีมบำรุงผิว คลีนซิ่งและผลิตภัณฑ์ด้านความสวยความงามอื่น ๆ เพื่อดูแลสุขภาพร่างกายของผู้บริโภคทุกวัย

รังไหมสีเหลือง หรือสีทอง

        ต่อมาที่ “รังไหมสีเหลือง หรือรังไหมสีทอง” เป็นรังไหมที่พบได้มากในประเทศไทย เพราะส่วนใหญ่จะมีลักษณะรังไหมเป็นสีเหลือง อาทิเช่น พันธุ์พื้นเมือง อย่างพันธุ์นางน้อยศรีษะเกษ-1 หรือพันธุ์ไหมลูกผสม อย่างพันธุ์ไหมไทยลูกผสม J108 x นางลายสระบุรี เป็นต้น โดยรังไหมสีเหลืองเป็นพันธุ์ไหมที่มีความแข็งแรง และให้ผลผลิตค่อนข้างสูง สามารถนำมาถักทอเป็นเสื้อผ้า รวมถึงผลิตภัณฑ์ความสวยความงามได้เช่นเดียวกับรังไหมสีขาว

        คุณสมบัติของรังไหม ทั้งสีขาวและสีเหลือง ประกอบด้วยโปรตีนที่สำคัญ ๆ อย่างโปรตีนที่อยู่ในเส้นไหมที่เรียกว่า “ไพโปรอิน” และโปรตีนอีกหนึ่งชนิดที่ได้จากการสาวเส้นไหมจะมีน้ำกาวออกมาเรียกว่า “เซริซิน” ทั้งสองโปรตีนนี้สามารถอุ้มน้ำได้ดี และให้ความชุ่มชื่นกับผิวได้อย่างดี นี่จึงเป็นเหตุผลที่ทำให้ผลิตภัณฑ์เช็ดทำความสะอาดผิวหน้า อย่าง Bionica เลือกใช้รังไหมสีขาวมาเป็นส่วนประกอบในการนำมาทำความสะอาดหน้า